Λίγες ώρες αφότου το Μέγαρο Μαξίμου προσπάθησε να θριαμβολογήσει ότι με τα στοιχεία της Eurostat για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015 η ελληνική θέση ισχυροποιείται και η συμφωνία για το κλείσιμο της αξιολόγησης θα είναι εγγύτερα σε όσα ζητούσε ο κ. Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο, η σύναξη των δανειστών στο Άμστερνταμ για το Eurogroup διέλυσε και τις τελευταίες αυταπάτες.
Στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, όπου συμμετείχε επίσης ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, ο πρόεδρος του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις και ο επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί -όλοι οι… θεσμοί δηλαδή (κατά την ονοματολογία που ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε να προσδώσει στην Τρόικα και οι δανειστές αποδέχθηκαν)- ήρθε και το θεσμικότατο… ράπισμα για την κυβέρνηση Τσίπρα και τους Έλληνες συνολικά.
- Στο Eurogroup έγινε αποδεκτό το πακέτο των 5,4 δισ. ευρώ από περικοπή συντάξεων, νέα φορολογικά μέτρα και αύξηση έμμεσων φόρων. Αυτη είναι η πρώτη… δοκιμασία στο δρόμο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης εγκαίρως προκειμένου η Ελλάδα να λάβει τη δόση πριν τις μεγάλες αποπληρωμές παλαιότερων οφειλών του καλοκαιριού.
Όπως είπε ο πρόεδρος του Eurogroup Ντάισελμπλουμ, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος συμφώνησε στο προληπτικό πακέτο μέτρων ύψους 2% του ΑΕΠ. Όπου 2% του ΑΕΠ ισούται περίπου με 3,6 δισ. ευρώ. Ακόμη μια μικρή «προσαρμογή» δηλαδή για τους φορολογούμενους. Το πακέτο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες διασταυρωμένεςς, οι Ευρωπαίοι αξίωσαν να νομοθετηθεί από τη Βουλή. Πέραν αυτού του προαπαιτουμένου, να έχει περάσει δηλαδή το πακέτο-κάβα από τη Βουλή των Ελλήνων, το ΔΝΤ απαίτησε την πλήρη ποσοτικοποίηση των μέτρων που θα ληφθούν μέχρι το 2018 σε περίπτωση που υπάρξει απόκλιση από τυς στόχους που έχουν συμφωνηθεί από κοινού.
Κρατήστε την φράση της Κριστίν Λαγκάρντ ότι δεν υπάρχει περίπτωση για ονομαστικό «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. «No haircut is needed» είπε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ και σχεδόν ευθυγραμμίστηκε με τις απόψεις Σόιμπλε ότι απλώς θα γίνουν κάποιες τεχνικές διευθετήσεις για την ελάφρυνση του χρέους σε βάθος χρόνου, κυρίως με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, της αποκαλούμενης δηλαδή «ωρίμανσης».
Με τα δεδομένα αυτά επιστρέφει ο κ. Τσακαλώτος στην Αθήνα. Κατά πληροφορίες, αύριο το πρωί ο υπουργός των Οικονομικών, που εμφανίζεται αναστατωμένος από τις απαιτήσεις των δανειστών, θα ενημερώσει τον Αλέξη Τσίπρα για όσα έγιναν στο Eurogroup, με σκοπό να αποφασιστεί πώς θα γίνει ο χειρισμός της κατάστασης που διαμορφώθηκε από τη σημερινή συμφωνία στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών των 19 χωρών της ευρωζώνης.
Με αυτά τα δεδομένα, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι καταρρέει το «success story» που επιχείρησε να… πουλήσει η κυβέρνηση, «κραδαίνοντας» ως σημαία της, τις ανακοινώσεις της Eurostat για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015, που ανήλθε σε 0,7% του ΑΕΠ. υπερβαίνοντας κατά πολύ τις προβλέψεις.
Και αυτό, αφού, κατά την εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσινγκτον οι δανειστές είχαν ζητήσει από το οικονομικό επιτελείο να προχωρήσει στη λήψη πρόσθετων μέτρων 3,6 δισ. ευρώ, τα οποία μάλιστα να εφαρμόζονται αυτομάτως, αμέσως μόλις διαπιστώνονται αποκλίσεις από τον σχεδιασμό.
Γνωρίζοντας, λοιπόν, ότι οι ανακοινώσεις της Eurostat θα ήταν σε θετική κατεύθυνση για την Ελλάδα, οι δανειστές -και δη, το ΔΝΤ- είχαν ήδη φροντίσει να περάσουν και να επιβάλουν την σκληρή γραμμή τους στην κυβέρνηση, κάνοντας… κουρελόχαρτο τα στοιχεία της Eurostat, τα οποία ούτως ή άλλως το Ταμείο αμφισβητεί.
Κι όμως, ήταν πριν από μόλις τρεις ημέρες, που η κυβερνητική εκπρόσωπος, Όλγα Γεροβασίλη, απέκλειε τα σενάρια λήψης πρόσθετων μέτρων, τονίζοντας ότι δεν έχουν καμία σχέση με τα σημερινά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας. Και ήταν πριν από τέσσερις (ημέρες), που η ίδια «ξεκαθάριζε» πως η Αθήνα δεν ήταν διατεθειμένη να υλοποιήσει τίποτα περισσότερο, απ’ όσα συμφωνήθηκαν τον Ιούλιο του 2015, σ’ εκείνη την… αλήστου μνήμης διαπραγμάτευση με τους δανειστές. «Η ελληνική κυβέρνηση παραμένει σταθερή στη θέση της. Είναι έτοιμη να υλοποιήσει όσα προβλέπονται από τη συμφωνία του Ιουλίου του 2015. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο»… ξέκοβε τη συζήτηση η κυρία Γεροβασίλη.
Πώς φτάσαμε, λοιπόν, σε άλλη μία… θεαματική κυβερνητική «κωλοτούμπα», σήμερα, με τον επικεφαλής των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, Γερούν Ντάισελμπλουμ, να ανακοινώνει συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές για την υιοθέτηση προληπτικών μέτρων, που θα ενεργοποιηθεί αν χρειαστεί και εφόσον διαπιστωθεί απόκλιση από τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί;
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Ντάισεμπλουμ έκανε λόγο για δέσμευση του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, να υπάρξει εφαρμογή του εφεδρικού πακέτου μέτρων, το οποίο τις προηγούμενες ημέρες είχε υπολογιστεί περίπου στα 3,6 δισ.ευρώ. Ο πρόεδρος του Eurogroup επιβεβαίωσε ότι το πακέτο των εφεδρικών μέτρων θα είναι ύψους 2%, δηλαδή θα ανέλθει στα 3,6 δισ.ευρώ.
Επανερχόμενος έπειτα από ερώτηση για το πακέτο των προληπτικών μέτρων, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ είπε ότι το πώς θα γίνει αυτό, αν δηλαδή θα είναι ένας μηχανισμός ή συγκεκριμένα μέτρα ξεχωριστά, θα αποτελέσει αντικείμενο της διαπραγμάτευσης των επόμενων ημέρων.
Την ίδια ώρα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία επιθυμεί να ανοίξει η συζήτηση για το χρέος περισσότερο από κάθε άλλο εμπλεκόμενο στη διαπραγμάτευση -εκτός, φυσικά, από την Ελλάδα- έλεγε για πρώτη φορά, ανοιχτά, ότι δεν χρειάζεται «κούρεμα» χρέους, υποδεικνύοντας προφανώς ότι μπορούν να συζητηθούν άλλοι τρόποι ελάφρυνσης, οι οποίοι σαφώς και θα εξαρτηθούν από την υιοθέτηση και εφαρμογή των μέτρων από την ελληνική πλευρά.
Πρόκειται, στην ουσία, για μία σαφή άρση της εμπιστοσύνης από πλευράς των δανειστών προς την ελληνική πλευρά, καθώς θεωρείται στην πραγματικότητα δεδομένο ότι η Αθήνα θα χρειαστεί να πάρει τα πρόσθετα μέτρα-«κάβα» των 3,6 δισ. ευρώ. Για το λόγο αυτό και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, εμφανίζεται ιδιαίτερα απογοητευμένος από την έκβαση του σημερινού Eurogroup -μολονότι επισήμως το χαρακτήρισε «καλό»- και αναμένεται να ενημερώσει σχετικά τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, αφού η Αθήνα έκανε… όπισθεν ολοταχώς στη βασική «κόκκινη γραμμή» της κατά των πρόσθετων μέτρων.
Μιλώντας αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup, ο κ. Τσακαλώτος εξήγησε ότι το 2% του ΑΕΠ -3,6 δισ. ευρώ- που προκύπτει ως ύψος των πρόσθετων μέτρων, έχει να κάνει με τη διαφορά ανάμεσα στο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, που η ελληνική πλευρά και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν ότι μπορεί να πετύχει η χώρα μας το 2018, και στο 1,5% που θεωρεί το ΔΝΤ ότι θα «αποδώσει» το πακέτο μέτρων -το αρχικό, των 5,4 δισ. ευρώ.
«Για το πώς αυτή η διαφορά θα γεφυρωθεί υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένης και της λήψης μέτρων υπό αίρεση (contingent measures)» εξήγησε ο υπουργός Οικονομικών. Και συνέχισε: Έχουν πέσει στο τραπέζι κι άλλες ιδέες, όχι μόνο από εμάς αλλά και από άλλα μέλη του Eurogroup. Κάθε λύση θα πρέπει να πληροί δύο κριτήρια:
- Το πρώτο είναι ότι, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, δεν μπορείς να νομοθετήσεις υπό αίρεση. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να εξαρτήσεις την ισχύ ενός νόμου από ένα μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός. Δεν μπορείς, δηλαδή, να νομοθετήσεις το «χ» αν συμβεί το «ψ» το 2018 ή το 2019.
Το δεύτερο κριτήριο είναι ότι σε όποια λύση και να καταλήξουμε, μέσα στις επόμενες ημέρες, θα πρέπει να είναι αξιόπιστη: προς τους πιστωτές, για να ξέρουν ότι θα επιτύχουμε το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, προς τους επενδυτές, ώστε να νιώθουν ασφάλεια ότι το πρόγραμμα είναι σε τροχιά και, βέβαια, απέναντι στους Έλληνες πολίτες, ώστε οι πολιτικές και οικονομικές πλευρές να είναι ευθυγραμμισμένες με τη συμφωνία του καλοκαιριού.
Διευκρίνισε, δε, πως το ΔΝΤ «υπολογίζει ότι το ίδιο πακέτο θα οδηγήσει σε μικρότερο πλεόνασμα, είτε γιατί έχει χαμηλότερη βάση υπολογισμού -ωστόσο τα αποτελέσματα της Eurostat δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις οικονομικές προβλέψεις του ΔΝΤ- είτε γιατί πιστεύουν ότι κάποια συγκεκριμένα μέτρα θα έχουν μικρότερη επίπτωση στο πλεόνασμα απ’ ό,τι υπολογίζουμε εμείς και οι Ευρωπαίοι».
Ο κ. Τσακαλώτος επιχείρησε, παράλληλα, να «καλυφθεί» πίσω από το επιχείρημα ότι δεν μπορούν να νομοθετηθούν μέτρα έκτακτης ανάγκης.
Είπε σχετικά: «Δεν συμβαίνει αυτό μόνο στην ελληνική νομοθεσία. Μίλησα και με τον κ. Σαπέν νωρίτερα και είπε ότι ισχύει και στη Γαλλία. Δεν μπορείς να νομοθετήσεις για κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί, υποθετικά, στο μέλλον. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι είμαστε σε συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για να βρεθεί ο μηχανισμός δέσμευσης, ώστε να βελτιωθεί η αξιοπιστία για τους Ευρωπαίους πιστωτές και τους διεθνείς επενδυτές και τους Έλληνες πολίτες. Βεβαίως, υπάρχουν πολλές ιδέες για το πώς μπορεί να γίνει αυτό».
Μέλλει να δούμε ποιες είναι οι ιδέες αυτές και αν θα αντέξει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να τις υλοποιήσει…
